Esperanta ligilo
n-ro 7, septembro 2015
Enhavtabelo
Personaj impresoj pri IKBE
Kongresa limeriko
Fina statistiko de Lillo
ALIGXADO AL LA 101-A UK EN NITRO KOMENCIGXIS
Rezolucio de la 100-a Universala Kongreso de E-o
Nova Gxenerala direktoro de CO
El naskigxurbo de universalaj kongresoj
Gresilono vivas kaj aktivas
Cxu vi volas lerni brajlan
E-stenografion?
Diversaj interesajxoj. Interreto kaj vino
Facila legajxo. Fabloj
Enigmoj kaj problemoj
Stenografia pagxo (nur en brajla versio)
Por la retumantoj
Personaj impresoj pri la cxi-jara IKBE
Cxi tiuj
linioj ne estas oficiala raporto pri la 81-a IKBE, sed
mi sendas ilin al EL, cxar mi ne scias, cxu aperos oficiala raporto.
Kiel
komunikite, la 81-a IKBE okazis kombine kun la 82-a
Itala Kongreso de E-o, de la 22a gxis la 29a de auxgusto. La inauxguro de ambaux
kongresoj estis komuna, kaj ne elektigxis estraro de IKBE. Sekve neniu ekhavis komisionon verki raporton pri
gxi. La kongres-urbo estis San Benedetto del Tronto, situanta cxe la Adriatika
Maro. En la marta n-ro de EL oni promesis: "Pri
atingeblecoj ni pli detale informos pli poste cxi tie, kaj, kompreneble, aparte
laux individuaj petoj." Tamen, en neniu el la tri postaj n-roj aperis "pli
detalaj informoj", do mi utiligis la eblecon fari "individuan
peton". Pier Luigi Da Costa konsilis al mi provi akiri flugbiletojn inter
Oslo kaj Ancona; kaj post kiam tiuj
biletoj estis acxetitaj, Laura Brazzabeni, prezidantino de la Loka Kongresa
Komitato de la itala kongreso, donis al mi horaron de la trajnoj inter Ancona
kaj San Benedetto. Tiel mia edzino Pilar Men^endez kaj mi
bonorde atingis la lokon.
En la
unua komuniko pri
la kongreso oni
informis: "Blindaj
kaj vidantaj kongresanoj logxos miksite,
tamen la bll.j
estos logxigitaj en
maks. du-tri hotelojn tute
proksimajn de
la kongresejo." Pri tio interkonsentis Itala E-Federacio (IEF) kaj
Itala Asocio de Blindaj E-istoj (IABE). Sed la turismaj auxtoritatoj de San Benedetto nuligis
kelkajn rezervojn kaj faris sxangxojn, kiuj rezultigis, ke la partoprenantoj de
IKBE logxis en ok hoteloj, ne cxiuj proksimaj al la kongresejo. Kelkaj
ecx devis veturi per auxtobuso por mangxi!
La plej multaj
kongresaj salonoj situas en hotelo "Calabresi", kaj unu salono situas
en la apuda hotelo "Garden", (en kiu logxis i.a. Pilar kaj mi).
Vesperaj kulturaj programoj, cxefe koncertoj, okazis subcxiele en
"Palazzina Azurra", proksime al la kongresejo, kaj ili estis malfermitaj
al la gxenerala publiko, t.e. urbanoj kaj turistoj.
La kongresa
programo, kiu aperis en la maja numero de EL, donas bonan impreson pri la varieco
de la ofertoj - kaj pri la foje gxena neceso elekti inter samtempaj
programeroj. Nu, tiu neceso ne estas novajxo por tiuj,
kiuj kutimas partopreni Universalajn Kongresojn. Okazis kelkaj sxangxetoj en la
programo post gxia apero en EL, sed en la pli ol 50-pagxa brajla kongresa libro
aperis gxisdatigita programo, kaj ankaux listo de la 63 partoprenantoj de IKBE
el 13 landoj. En la itala kongreso partoprenis pli ol 200
homoj.
Mi ne volas
ripeti tro multajn detalojn el la programo, sed memorigi, ke antauxtagmeze
okazis E-kursoj sur 3 niveloj kaj du seminarioj: unu titolita "Kultura
tutmondigxo: limoj kaj perspektivoj", kaj unu titolita "La originala
literaturo en E-o". Mi partoprenis la cxi-lastan, kaj tion faris ankaux
multaj aliaj bll.j: la impreso de Pilar estis, ke
partoprenis pli da bll.j ol da vidantoj.
Oni
antauxvidis du sesiojn de la gxenerala kunveno de LIBE, sed ni sukcesis
elcxerpi la tagordon dum la unua kunsido (sendube aperos aparta raporto
pri gxi). Sekve oni proponis, ke la tempon rezervitan por la dua kunsido ni
dedicxu al lernado de la uzo de "sorobano", japana abako, pri kio
gvidis kurson dum la kongreso Kimie Markarian, japanino, logxanta en Britio, asistita
de nia amikino Krizantemo. Ambaux tre interesigxis pri
montrado de sorobano al bll.j. Sed la horo de la gxenerala kunveno de
LIBE estis gxuste la horo de la kurso pri sorobano al la vidantaj kongresanoj,
do, la propono ne povis realigxi.
Aparta
programero de IKBE merkrede estis senpaga, tuttaga ekskurso, kiun oni
priskribis i.a. jene: "La ekskursantoj veturos al Ankono, kie ili
vizitos la Sxtatan Palpsentan Muzeon Homero kaj la katedralon; sekvos vizito al
la katedralo de Loreto, kun la t.n. "sankta hejmo"." Pilar kaj
mi, pensante, ke tiun muzeon ni vizitis jam dum la IKBE en Florenco, decidis
aligxi al la samtempa, sed ne senpaga tuttaga ekskurso de la itala kongreso al
Loreto, Recanati kaj Ancona. Montrigxis, ke en la programo ankaux de tiu ekskurso estis inkluzivita vizito de la Palpsenta Muzeo!
Kaj ni konstatis, ke post la kongreso de Florenco,
nome en 2011, la muzeo translokigxis al multe pli granda ejo, kiun ni ne
vizitis antauxe. Cxicxerono ne nur en la muzeo, sed ankaux en
la urbo Ancona dum la "itala" ekskurso, estis Aldo Grassini.
Post la
merkreda ekskurso okazis neformala kunestado - kun
vino kaj kukoj - de la IKBE-anoj. Mi havis la impreson, ke
gxi ne estis abunde vizitata, kaj pluraj el la cxeestantoj foriris relative
frue.
Aliaj apartaj
arangxoj de IKBE, krom la jam menciitaj, ne okazis: nek artaj prezentoj, nek
blindulrilataj prelegoj. Se
oni konsideras la jam abundan programon de la itala kongreso, kiun ni
libere gxuadis, tio ne gravis; sed aliflanke la manko de apartaj IKBE-arangxoj,
kombinita kun nia disa logxado, kauxzis, ke ni ne spertis la neformalajn
amikajn interparolojn, kiuj estas karakteriza trajto de la lastatempaj IKBE-oj.
Mi ne povas ne
mencii, ke dum la kongreso funkciis E-ekspozicio kaj libroservo, ke okazis
itallingvaj prelegoj destinitaj al la gxenerala publiko, kaj ke okazis publika
debato inter reprezentantoj de la E-movado, reprezentantoj de la urbo San
Benedetto, kaj reprezentantoj de la Paca Universitato en la regiono. Ecx mi
auxdis itallingvan radiointervjuon kun Aldo Grassini. Gxi disauxdigxis dum regiona novajx-elsendo, kiun mi auxdis por
provi kapti veterprognozon.
Sed
veterprognozon ni preskaux ne bezonis: dum la plejparto
de la semajno la vetero estis varma kaj sunplena, kvankam dum la vesperoj kaj
noktoj nin turmentadis kuloj.
Mi ne povas fini cxi tiujn impresojn sen prezento de la kongresa
limeriko. La nomo de la cxi-jara kongres-urbo
perfekte adaptigxas al la limerika ritmo, kaj krome provizas nin per bona
rimvorto, do:
Kongresa limeriko
En San Benedetto del Tronto
okazis blindula renkonto;
sed cxe la logxig'
ekestis disig'
de l'aro en ok. Kia honto!
Otto Prytz
FINA STATISTIKO DE LILLO: 2698 ALIGXINTOJ EL 80 LANDOJ
Laux la definitiva statistiko, al la 100-a Universala Kongreso de
E-o en Lillo aligxis 2698 kongresanoj el 80 landoj. Sekve gxi farigxis
la plej granda UK de post tiu en Berlino en 1999, kiu
altiris 2712 aligxintojn. En la historia statistiko de cxiuj UK-oj, Lillo
atingis la 14-an lokon, tuj post Berlino. La nombro de
landoj (80) estas rekorda.
Kvarono de la aligxintoj, sume 724, venis el la kongreslando
Francio. Kun 200 aligxintoj la duan lokon okupis
Germanio. Pli ol 100 aligxojn liveris ankaux Japanio (171), Brazilo
(124) kaj Pollando (115), sekvataj de Belgio (95),
Cxinio (95; inkluzive de 1 el Honkongo
kaj 6 el Tajvano) kaj Italio (89). Kun minimume 20 kongresanoj reprezentigxas en la statistiko Nederlando (79),
Britio (59), Korea Respubliko (57), Hispanio (56), Rusio (51), Svislando (50), Cxehxio
(49), Hungario kaj Usono (po 48), Danio (43), Finnlando (41), Litovio kaj
Svedio (po 38),
Irano (28), Kanado, Meksiko kaj Slovakio
(po 26), Norvegio (22) kaj Ukrainio (20).
ALIGXADO AL LA 101-A UK EN NITRO KOMENCIGXIS
La 101-a UK en
la slovaka urbo Nitro (23-30 julio 2016) akceptis la unuajn
aligxojn dum la 100-a UK en Lillo, kie cxiu kongresano trovis aligxilon en sia
kongresa sako. La papera aligxilo estos dissendita kun la septembra numero de
la revuo "E-o" kaj eblas peti gxin, ankau grandkvante, de la Centra
Oficejo de UEA aux elsxuti cxe http://www.uea.org/kongresoj
. Plej facile tamen oni povas aligxi per la reta aligxilo cxe
http://www.uea.org/kongresoj/aligxilo
.
La
aligxkotizoj restas samaj kiel jam por la tri antauaj
UK-oj. La plej favorpreza aligxperiodo dauxros gxis la 31-a de decembro 2015.
La kotiztabelo trovigxas en la papera aligxilo kaj cxe http://www.uea.org/kongresoj/kotiztabelo
. (El "Gazetaraj komunikoj de UEA", n-ro 586).
REZOLUCIO DE LA 100-A UNIVERSALA KONGRESO DE E-O
Lillo, Francio, la 1-an de
auxgusto, 2015
La 2695
partoprenantoj en la 100-a Universala Kongreso de E-o, kunveninte el 82 landoj,
de la 25-a de julio gxis
la 1-a de augusto 2015, en Lillo, Francio, diskutinte la temon
"Lingvoj, artoj kaj valoroj en la dialogo inter kulturoj"
en sep diversaj sesioj tra la kongresa semajno, volante
kontribui al la disvolvigxo de la Internacia Jardeko por la Alproksimigxo de
Kulturoj proklamita de Unesko, konstatas, ke interkultura dialogo estas same
urgxe necesa hodiaux, kiel gxi estis
antaux 110 jaroj, kiam okazis la unua Kongreso de E-o en Bulonjo-cxe-Maro; asertas,
ke por vere interkomprenigi la homojn, tiu dialogo devas esti afero ne nur de la
cerbo, sed ankaux de la koro, kunplektanta klerigon kaj kundiskutadon, arton
kaj amikecon; atentigas, ke gxuste tian multflankan interkulturan dialogon praktikas
kaj disvolvas la tutmonda E-movado en siaj centoj da kongresoj kaj renkontigxoj
cxiujare; instigas cxiujn aliajn aktivulojn kaj movadojn por interkultura dialogo
doni pli da atento al la lingva dimensio de sia laboro, kaj al la reala
funkciado de E-o kiel lingvo inkluziva kaj egaleca, kies uzado povas
plifaciligi kaj pliprofundigi tian dialogon; ree dedicxas sin al la kultivado
kaj disvastigado de la valoroj de reciproka respekto, paco kaj justeco inter
cxiuj homoj, konforme al la celoj de Unesko kaj kunlige kun la aktualaj streboj
de Unuigxintaj Nacioj por konstrui dauxripovan mondan socion.
Nova Gxenerala direktoro de CO
Jen estas grava jxusa decido de UEA-komitato. Pro cxi-jara emeritigxo de Osmo Buller estis traktataj kandidatoj
al la posteno. La fina decido estas Veronika Poor. Juna,
energia kaj cxarma. Sxi eklaboros de nova 2016 jaro.
Kongresanoj el Lillo pilgrimis al Bulonjo
Kvankam
ekstere rekonstruita, la interno de la urba teatro de Bulonjo-cxe-Maro certe
aspektas nun, cent dek jarojn poste, kiel en la historia tago en 1905, kiam
Zamenhof festparolis por la partoprenantoj de la Unua Kongreso de E-o. Ses autobusplenoj da kongresanoj pilgrimis al la apudmara urbo
por solene omagxi al tiu unika evento.
Sur la teatra podio sidis la Prezidanto de UEA, Mark Fettes, s-ro
L.C. Zaleski-Zamenhof, nepo de Ludoviko Zamenhof, Xavier Dewidehem (prezidanto
de LKK). Salutis s-ro Luc Tassart, respondeculo pri Internaciaj
Rilatoj por la urbo Bulonjo, kaj la vicurbestrino, s-ino Odette Caerou.
Brian Moon lauxtlegis la tutan prelegon de Ludoviko Zamenhof el la
5-a de auxgusto 1905 (vidu la komencajn vortojn de tio en EKO 30). La
dauxrigo emfazis la egalrajtecon de la bulonjaj kunvenintoj, kontraste al
similaj tiamaj internaciaj renkontigxoj, kie nur privilegiita minoritato havis la
necesajn lingvajn kapablojn por komuniki. La E-istoj rilatas inter si kiel fratoj kaj egaluloj, ne kiel landanoj superregaj kaj humiligataj.
En malpli konata parto de
la alparolo, Zamenhof esprimis sin pri Johann Martin Scxleyer, la kreinto
de Volapuk, pri kies laboremo Zamenhof esprimis dankon, ecx se lia projekto jam montrigxis
maltauxga por la bezonoj de arta lingvo. Li plie omagxis al pioniroj, kiuj jam
forpasis en la tiam 18-jara historio de la lingvo, inter ili
Wilhelm Trompeter. La fino de la alparolo konsistis el rimforma pregxo al 'supera
forto'. Louis C. Zaleski-Zamenhof diris: "La vortoj de mia avo estas
kortusxaj por mi, precipe la parto pri francoj, angloj, rusoj kaj poloj. Mi ja estas franco kaj polo, origine hebreo, sed super cxio, mi
estas homo kaj frato de aliaj homoj."
Jen resumo de
la alparolo de Mark Fettes: E-o ja estas lingvo sen teritorio,
oni ofte demandas: kie oni parolas tiun lingvon? Gxi
apartenas al neniu nacio, apartenas al neniu specifa loko. E-o estas la
proprajxo de cxiuj homoj,
kiuj deziras gxin uzi por komuniki. Li parolis pri la
signifaj lokoj por nia komunumo. Inter tiuj Bulonjo - la lulilo de la
lingvo. Gxis tiu unua kongreso, multaj ne auxdis la
parolatan lingvon, krom, eble, inter kelkaj samlandanoj. Bulonjo
markas la transiron de E-o de cxefe skriba lingvo al cxefe parola lingvo. Lulilo ankaux pro la starigo de la Lingva Komitato, kiu poste
farigxis la Akademio de E-o. Lulilo de la internacia komunumo; gxis tiu jaro la parolantoj organizis sin en urbaj kluboj kaj landaj
asocioj. Ekde Bulonjo la komunumo farigxis iom-post-iome
transnacia. La plej junaj kongresanoj en Bulonjo estis Edmond Privat kaj
Hector Hodler, kiuj ambau diversmaniere kontribuis forte al tiu
internaciigxo. Hodler tri jarojn post tiu unua UK fondis Universalan E-Asocion,
sekve tre rekte Bulonjo estas ankaux la lulilo de UEA. Lulilo
ankaux de la E-kulturo, kiu garantias gxian vivipovon. Fine, li dankas al la urbo pro la impona akcepto.
Post la
solenajxo la kelkcenthoma publiko kun abundaj flagoj
kaj banderoloj promenas tra la urbocentro gxis la stacidomo, kie Zamenhof kaj
aliaj eltrajnigxis por la unua kongreso. Tie staras monumento pri tiu evento. Okazis ceremonio, en kiu oni
malkovris novan sxildon por memorigi la nunan viziton kaj metis florkronojn.
Kunpromenis la Alta Protektanto de la Kongreso, s-ro Frederic
Cuvillier, eksministro, deputito kaj urbestro de Bulonjo-cxe-Maro, kiu
partoprenis la ceremonion kaj poste akceptis la kongresanojn en la urbodomo.
Memorinda tago entute.
Gresillono vivas kaj aktivas
Versxajne,
multaj el vi ne unufoje auxdis pri la E-kastelo
Gresillon, kelkaj ecx vizitis gxin. Ni rakontas pri lastatempaj aktivajxoj, kiuj okazis\okazos tie.
La 16-agxis
20-a de oktobro 2015: Korusa renkonto, retejo www.gresillon.org/koruso
La 24-a de
oktobro gxis 1-a de novembro 2015: kursaro AUXTUNE, retejo www.gresillon.org/autune
+ AMO-seminario "Grimpi la monton granitan" kun Stefan MacGill
+ lingva seminario kun
Christian Rivi?re
+ rekta metodo kun Zs?fia
Pataki
+ speciala programo por
infanoj, inkl.Halovena vespero aliaj interesaj aktivajxoj.
Bert Sxumann
Pri via partopreno aux eventuala propono de propra
arangxo kontaktu la administrantojn MCE Gr^esillon, St. Martin d'Arc^e, 49150
Baug^e-en-Anjou, France, +33 - 241 89 10 34, kastelo@gresillon.org
Cxu vi volas lerni brajlan Esperantan stenografion?
Cxi tiu artikolo estas
anonco, recenzo kaj defio.
Kompleta
lernomaterialo, kiu en 1938 aperis en tri kajeroj, estas nun kolektita en unu
brajla volumo kun sume 120 pagxoj: "Esperanta
stenografio (brajla mallongigaro): lernolibro, tabeloj, ekzercaro". Gxi presigxis en Nijxnij Novgorod, Rusio, 2003 kaj estas represebla
laux bezono. Gxi kostas 5 euxrojn kaj estas
mendebla kaj pagebla cxe: Anatolij Masenko, Gerojev-Medikov 15-1, RU-357739
Kislovods, Rusio. r.p. masenkoai@mail.ru
La libro
komencigxas per antauxparoleto de Anatolij Masenko pri la historio de la Esperanta
stenografio.
Sekvas la unua
parto, "lernolibro", konsistanta el la jenaj cxapitroj: litergrupa signaro,
finsignaro, unucxela vortsignaro, vortsignaro kun
kvina punkto, ducxela vortsignaro, diversaj reguloj, la malnova stenografio,
mallongigoj uzataj en la plena skribo. Cxiu cxapitro enhavas
tabelojn, regulojn kaj ilustrajn ekzemplojn. La tuta materialo estas
prezentita sur nur 33 pagxoj!
La dua parto
estas "tabelo por legi Esperantan stenografion", ordigita laux la
brajla sistemo, kaj la tria parto estas "tabelo por skribi Esperantan
stenografion", ordigita alfabete. Tiuj partoj okupas po
7 pagxojn.
La kvara
parto, "ekzercaro de Esperanta stenografio", estas la plej ampleksa, okupanta
67 pagxojn. Gxi havas
42 numerojn rilatantajn al la
cxapitroj de la lernolibro, tiel ke fininte la ekzercaron, oni trastudis la
tutan lernolibron.
Se vi fidele sekvas la instrukciojn kaj skrupule faras
cxiujn ekzercojn, vi ne nur farigxas flua reganto de la stenografio, sed ankaux konatigxos kun
la Esperanta kulturo kaj kun interesaj specimenoj de aliaj kulturoj!
La nuna
Esperanta stenografio fiksigxis en la 1930-aj jaroj. En tiu tempo brajlaj
mallongigaroj por diversaj lingvoj enhavis ne nur regulojn, sed ankaux esceptojn
kondicxitajn de cirkonstancoj en la koncerna lingvo, ne
"enkapigeblajn" en la "cerbon" de stulta komputilo.
Ekzemplo el la Esperanta stenografio estas, ke la vortfino "-ino"
estas mallongigata malsame, depende de tio, cxu "-ino" estas sufikso
aux ne. Tiaj esceptoj malfaciligas auxtomatan, perkomputilan
transformadon de plena skribo en stenografion. En la
Esperanta stenografio la tiuspecaj esceptoj tamen ne estas multaj, kvankam
povas aperi ne-antauxdireblaj strangajxoj pro tio, ke en E-o eblas tre libere kunmetadi
vortojn. Mi mem eksperimentis pri transformado de plenskribo en
stenografion per la funkcio "sercxu kaj
anstatauxigu", kaj la rezulto estis mirinde bona, kvankam ne perfekta. Mi estas
konvinkita, ke eblas fari relative tauxgan programon por tia
transformado, se oni zorgas pri trafa vicigo de gxiaj elementoj. Cxu iu leganto havas suficxan informadikan kompetentecon por
akcepti tiun defion? Se jes, mi povas kontribui per mia kono de la Esperanta
stenografio kiel sistemo.
Otto Prytz,
Arnstein Arnebergs vei 16,
NO-0274 Oslo,
Diversaj interesajxoj
Interreto kaj vino
Antaux kelkaj tagoj mia juna nevo invitis min al vespermangxo en
movoplena restoracio, kiun li kutimas frekventi. Kvankam tio okazis post
ordinara labortago, la restoracio estis plenplena, kaj ni
devis vice atendi liberan tablon. Dum la atendado, ni
povis de flanka loko observi la cxeestantaron. Subite, mia nevo diris:
- Cxu la mondo
povus denove funkcii sen interreto? Versxajne ne. Gxi
estas probable senrevena fenomeno. Sed
cxu tio estas vera progreso? Rigardu la homojn!
Kaj tiam mi rimarkis, ke en la granda mangxocxambro, plena je
tabloj, kie sidis junaj amikoj, geamantoj, familioj, laborkolegoj - multaj
homoj tenas siajn telefonkomputilojn sxaltitaj kaj sencxese klakadas.
Anstataux interparoli, ili kun malsuprenklinitaj kapoj
senpalpebrume atentadis pri siaj lumantaj ekranetoj. La sceno estis ja frapa kaj pensiga. Kio faras, ke homoj, kiuj laboris dum
la tuta tago, plu konektu sin al interreto, vespere, en libera horo?
La revuo "Plus
One" antaux nelonge publikigis klarigan studajxon pri la efikoj de troa uzado
de interreto je la homa sano. Riskoj estas multaj kaj gravaj.
Obseduloj, kiuj restadas dum tro multaj horoj en la tiel nomata
"krozado", similas al dependantoj de drogacxoj, aux de kartludoj, aux
de aliaj vetludoj. Ilia konduto longe transpasxas la normalan
bezonon kapti kaj transsendi utilajn informojn. Kiam ili
ne havas la lumantan ekranon antaux siaj okuloj, tiam ilin regas angoro kaj
malkvieto. Veraj abstinuloj.
La esploro
montris, ke tiaj homoj staras cxe rando de malsanigxo. Probable
supervenos depresio, izoligxemo,
inklino al uzado de drogacxoj, rompigxo de homrilatoj. Ilia humoro rapide
malbonigxas, kiam ili malsxaltas siajn masxinetojn. Ne estas nova tiu informo, ke tro multe da "retumado" damagxas sanon.
La novajxo en tiu studo estas, ke iuj homoj en tia
situacio prezentis ecx simptomojn similajn al tiuj de autismo. Alarme!
Ankaux korpaj malsanoj povas okazi. Medicinistoj
inkluzivos tiujn simptomojn en la novan eldonon de la internacie uzata Manlibro
pri Diagnozo kaj Statistiko pri Mensaj Malsanoj (angle DSM).
Fine oni
proponis al mia nevo kaj al mi liberan tablon. Mi mendis de
la kelnero etan kalikon da vino. Post iom
da silenta pripensado, mi diris al li:
- Rigardu cxi
tiun kalikon da vino. Gxi estas plezuriga, malstrecxiga, ecx saniga, en cxi tia modera kvanto. Sed se mi decidus engluti cxiutage po
kelkaj litroj da cxi tiu sama vino, tiam certe vi devus
baldaux viziti min en hospitalo, cxu ne? Cxu kulpas la vino?
Poste ni ekmangxis, gaje babilante pri niaj preferataj
futbalteamoj.
A.
Vino.
Facila
legajxo
Fabloj
Kio
do mi povus igxi?
(moderna fablo)
Iam vivis-logxis du fratoj. Unu el ili
estis la homo de sukceso. Li estis fama pro siaj bonaj
aferoj. La alia, male, estis krimulo. Li sxteladis,
trompadis kaj ecx murdadis. Fine oni kaptis kaj arestis lin.
Antaux la
jugxprocedo lin cxirkauxis grupo da jxurnalistoj. Iu el ili demandis:
- Kiel okazis,
ke vi igxis krimulo?
- Mi havis
mornan infanagxon. Mia patro drinkis, li turmentis kaj bategis mian patrinon kaj
min. Kio do mi povus igxi?
Kelkaj
jxurnalistoj cxirkauxis ankaux la duan fraton, kaj unu el ili
demandis:
- Vi famigxis pro viaj sukcesoj kaj bonfarado. Kiel okazis, ke vi atingis cxion-cxi?
- Mi havis malfacilan infanagxon. Mia patro drinkis, li
turmentis kaj bategis mian patrinon kaj min. Kio do mi povus igxi?
Akcepti sin mem
Iam caro venis en gxardenon kaj ekvidis arbojn, arbustojn kaj
florojn velki kaj perei.
Li demandis kverkon, kial tio okazas.
- Mi suferas, cxar mi ne povas esti tiom alta, tiom linda, kiel abio. Tiam li turnis sin al la abio:
- Kial do vi malgxojas? Vi ja estas alta, linda kaj ecx cxiam verda, cxu ne? Kaj gxi
rakontis pri sia domagxo pro tio,
ke gxi ja ne povas doni dolcxajn, sukoplenajn vinberojn. Vinberujo
plendis, ke gxi ne povas flori, kiel bela rozo. Kaj la
rozo ploris, cxar gxi ne povas esti potenca, kiel
kverko...
Kaj jen li rimarkis iun modestan kreskajxon, florantan,
korgxojigan, fresxan. Kiam la caro demandis la nekonatan floreton pri la
kauxzo de ties malsufero, tiu respondis:
- Kiam mi naskigxis, kredeble, tiu,
kiu plantis min, volis havi gxojon. Se li sxatus havi
kverkon, rozon, abion aux vinberujon, li plantus ilin. Tial mi pensas, ke mi povas esti nenio alia krom tio, kio mi estas.
Mi estas cxi-tie, cxar oni bezonas min tia, kia mi
estas. Vi povos flori, se vi komprenos tion, aux
velki, se vi ne akceptos vin mem.
Kiom da amikoj homo bezonas?
Iu lernanto demandis sian instruiston:
- Kiom da amikoj bezonas homo: cxu multajn, aux, eble,
nur unu? Tio estas simpla, - respondis la instruisto.
- Nur sxiru por mi tiun rugxan pomon de la plej supra
brancxo. La lernanto levis la kapon kaj respondis:
- Gxi ja pendas tro alte, mi ne
atingos gxin.
- Voku vian amikon, li helpu vin.
Tiu vokis sian kolegon kaj ekstaris sur ties sxultrojn.
- Tutegale mi ne atingas la pomon, - diris li
malgxoje.
- Cxu vi ne havas pliajn
amikojn?
- ridetis la instruisto.
La lernanto
vokis aliajn kolegojn, kaj ili pene grimpadis
surdorsen kaj sulsxultren unu de la alia por konstrui vivantan piramidon. Sed
la pomo pendis tro alte kaj tutegale ne estis
atingita. La piramido disfalis. Tiam la
instruisto vokis la lernanton:
- Cxu nun vi komprenis, kiom
da amikoj bezonas homo?
- Jes, majstro, - li respondis, frotante la
batmakulitan femuron,
- multajn amikojn oni bezonas
por solvi kune iun ajn problemon.
- Vere, - diris la cxagrenita instruisto, - necesas
havi multajn amikojn, por ke en tiu aro trovigxu
almenaux unu sagxulo, kiu konjektus alporti sxtuparon.
Kuracisto aux policisto
La loka
policisto venis al instruisto kaj petis lian konsilon.
- Sekvontjare mia filo finos la lernadon, kaj mi
sxatus peti vian konsilon: kiun vojon li elektu?
- Kion li mem diras? - demandis
la instruisto.
- Gxis nun li ne decidis, kaj mi sxatus, ke li igxu
policisto aux kuracisto.
- Kiom stranga elekto! – Miris la instruisto, - kial
temas pri policisto viakaze, mi almenaux komprenas. Sed kial do kuracisto?
- Mi mem junagxe revis igxi kuracisto, sed miaj
gepatroj ne havis monon por pripagi tiun multekostan studadon, pro tio mi rekrutigxis
en armeon kaj post kvinjara militservo igxis policisto. Nun
mi havas suficxe da mono por ebligi al mia filo studadon en la plej bona
medicina lernejo en la lando.
- Se por vi gravas mia
opinio, mi diros: estu li kio ajn, sed nek kuracisto, nek policisto.
- Via sagxeco estas senduba, tamen cxu vi povus klarigi viajn vortojn?
- Se li igxos policisto, li konstante komparos sin kun vi, tio ne aldonos forton al li. Krome, cxirkauxantoj
pensos,
ke vi helpas lin movigxi kariere, ecx se vi fingron ne movos por tio.
- Bone, klaras. Sed kial do li ne igxu kuracisto? - demandis la policisto.
- Se li igxos kuracisto, vi
komparos lin, tian, kia li estos, kun vi, kia vi estus.
La gasto
dankis kaj foriris.
Post unu jaro
al la instruisto venis filo de la policestro. Dankinte pro ties sagxeco, li
diris:
- Ekde infanagxo mi timis kuracistojn kaj malamis
policistojn.
Enigmoj kaj problemoj
Redaktoro: Anatolij masenko,
Gerojev-medikov 15-1,
ru-357739 Kislovodsk, Rusio;
r.p. masenkoai@mail.ru
,
Cxu vi konas birdojn?
a) el jenaj 40 silaboj formu du-dek birdojn dusilabajn (8 poentoj):
ag cig do go go go go gru ko la lo lo lo mer mil ni no no o pa pe pi ra ro
si stri stru stur te to to to trin tro tur tur vo vo vo zo
b) El jenaj 75
silaboj formu 25 trisilabajn birdojn (12 poentoj)
a a a an ar bo 3a 3if de de do do do dri fo frin ga ge
go go hi kar ko ko ko ko ko kor ku la0 lo lo lo lo lo lo lo lom mo na ne ni no
nok o o o o o pa pa pa per pi po pu re ro ro ro ro ru run se sil sko so so te tra
tu tu tur vi vul
La rezultojn de via birdocxasado mi atendas gxis la 15
de novembro
Por la retumantoj
Laux cxi-suba adreso trovigxas
radio-elsendo pri jubilea 100-a UK en Lillo. http://pola-retradio.org Jen kielgxi estas priskribita: La 476-a E-elsendocxe www.pola-retradio.org
enhavas la ekstervican programon, kiu
enhavas retrorigardajn sonscenojn pri la 100-a UK en Lillo. Cxi-foje temas pri
la 2-a parto de la sonscenoj ligitaj kun la ekskursa vizito
en Bulonjo-cxe-Maro por solenajxo omagxanta la unuan E-kongreson, okazintan en
cxi tiu urbo antaux 110 jaroj. La sondokumentoj estis registritaj sur la urba
Placo de Zamenhof, kie okazis senvualigo de la monumento de la lingvokreinto,
sekve dum la akcepto en la urbodomo de Bulonjo-cxe-Maro. La unua parto decxi tiu sonraporto auxdigxis enla 463-a elsendo el la 29-a de
julio 2015sendita rekte el Lillo
(http://pola-retradio.org/page/2
). Krome, en tiu pagxaro estas arkivo de aliaj
radio-elsendoj, kiuj estas ne malpli interesaj kaj utilaj. Mi
nepre konsilas al komencantoj kaj progresantoj KONSTANTE auxskulti ilin.
Dauxra auxskultado de korekta kaj altkvalita lingvajxo helpos al vi rapide plialtigi vian lingvo-nivelon kaj alkutimigxi al
ties diversnacia prononcado. Ankaux tio gravas.Tiujn radio-elsendojn vi povas auxskulti ne nur en la reto. Ilin
eblas elsxuti kaj kopii al MP3-auxskultilo, posx-telefono, portebla komputilo
por havi eblecon auxskulti ilin ie ajn kaj iam ajn. Ne pretergapu tiun
bonegan sxancon!!! Memkompreneble, ke ankaux spertuloj trovos
en la radio-elsendoj multe da interesaj informoj.
Bonan auxskultadon!